Dünden Bugüne Safranbolu

Dünden Bugüne Safranbolu

Her geçen gün daha da gelişen ve büyüyen Safranbolu ‘un tarihi gelişimini incelediğimizde her dönemde ayrı bir değere sahip olduğunu görürüz.

Batı Karadeniz Bölgesinde Karabük iline bağlı olan Safranbolu; birbirinden güzel ahşap evleri ve çevresindeki cami, han, hamam, çeşme, türbe, lonca çarşıları gibi tarihi eserleri, günümüze değin “kent ölçeğinde korunmasıyla” ünlenmiş tarihi bir ilçedir. İlçeye Ankara-İstanbul karayolunun Gerede kavşağından Karabük’e gelen 82 km’ lik asfalt yol üzerinden ulaşılmaktadır. Karabük’ e 8 km, Bartın’ a 80 km, Kastamonu’ya 105 km uzaklıktadır.

Anadolu’nun kuzey batı kesiminde, Antik Devirde tarihçi Homeros’un İlyada destanında Paplagonya olarak geçmektedir. Yörede sırası ile Hititler, Frigler, dolaylı yoldan Lidyalılar, Persler, Helenistik Krallıklar (Pondlar), Romalılar, Selçuklular, Çobanoğulları, Candaroğulları ve Osmanlılar egemenlik kurmuşlardır. Cinci Hanı ve Hamamı, Köprülü Mehmet Paşa, İzzet Mehmet Paşa, Dağdelen, Hidayetullah ve Kaçak (Lütfiye) Camiileri, İncekaya Su Kemeri, Eski Hükümet Konağı ve Saat Kulesi, tarihi çeşmeler ve Arastalar (Loncalar) devrin tanıklarından bazılarındandır.

İpek yolu üzerinde olması Safranbolu ‘ya değer katmıştır

Bu dönemde yöreden yetişen Kazasker Cinci Hoca, Sadrazam İzzet Mehmet Paşa, Kaptan-ı Derya Salih Paşa Osmanlı Sarayı ile yakın ilişkilerin kurulmasını sağlamışlardır. Ünlü Sadrazam Köprülü Mehmet Paşa da bir dönem Safranbolu’da ikamete tabi tutulmuştur. Özellikle Cinci Han’ın yapılması ile İpek Ticaret Yolu’nun Safranbolu’dan geçmesi yörenin ticaret, üretim, geleneksel el sanatları bakımından ekonomisini geliştirmiş, sosyal hayatını zenginleştirmiştir.

Bu gelişim Safranbolu’nun yerleşimini aynı kentte biri kışlık, diğeri yazlık olarak iki kesimde biçimlendirmiştir. Kışlık evlerin bulunduğu ve iki derenin oluşturduğu vadi, diğer bir tanımla ÇARŞI; dericilik, yemenicilik (ayakkabı), demircilik, bakırcılık, semercilik, saraçlık, nalbatlık, keçecilik ve kereste ticaretinin yapıldığı kesimdir. İş alanları “Lonca” düzeni şeklinde ayrı sokaklar üzerinde yerleşmiştir. Yazlık evler ise bağ ve bahçeler arasında sayfiye yeri konumundaki BAĞLAR’ dadır. İki bölge arası yaklaşık 4 km uzaklıkta ve rakım farkı 350 metredir.

Kültür Bakanlığı tarafından 1976 yılında “Kentsel Sit” olarak koruma altına alınan Safranbolu; 1994 yılında UNESCO tarafından istisnai ve evrensel kültürel varlıkları bakımından DÜNYA MİRAS LİSTESİNE alınmıştır. Koruma altına alındaki eser sayısı yaklaşık 1500’ dür. 90’lı yılların başından bu yana küçük ve orta ölçekli turistik tesislerin oluşumu ile turizm ilçe ekonomisindeki yerini hissettirmeye başlamış, terk edilen konaklar, otel, lokanta gibi işlevlerle yaşama dönüştürülmüş, bozulan arnavut kaldırımları yeniden yapılmış, anıtsal eserler restore edilmeye başlanmış, kaybolmak üzere olan el sanatları turistik amaçla yeniden canlılık kazanmıştır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Share to...